IIrlandia, nieoficjalnie Republika Irlandii - państwo w Europie Zachodniej będące członkiem Unii Europejskiej zajmujące większość terytorium wyspy o tej samej nazwie. Stolicą jest Dublin.

Pierwsze znane ślady osadnictwa na terenach Irlandii szacowane są na około 8000 p.n.e. i były to migracje myśliwych z kontynentu europejskiego. Pozostałością po tych ludach są serie neolitycznych grobowców jak np. Newgrange. Rzymianie nie podjęli próby podboju wyspy, mimo bliskości Brytanii. Od V wieku naszej ery wyspa była chrystianizowana za sprawą św. Patryka, zaś od VIII wieku rozpoczęła się inwazja wikingów, która w 1014 ostatecznie została odparta za sprawą wojsk ówczesnego króla Briana Śmiałego.

{rating}

Od 1169 rozpoczęły się wyprawy anglonormandzkie rozpoczynając tym samym wielowiekową dominację angielską nad wyspą. W okresie tym miały miejsce wielokrotnie różnego rodzaju powstania i wojny przeciwko dominacji, jak irlandzka wojna dziewięcioletnia w 1594, bitwa nad rzeką Boyne w 1690 czy też rewolucja irlandzka w 1798. Jednocześnie strona Anglii nie trwała bezczynnie. Już w 1175 Anglia umocniła wpływy poprzez Traktat windsorski, w 1605 rozpoczęła wysiedlenia zwane plantacją Ulsteru, natomiast na podstawie aktu z 1800 roku połączyła się z Irlandią w jedno państwo, tworząc Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii.

W 1955 roku Irlandia stała się członkiem ONZ, zaś w 1973 wstąpiła do Wspólnoty Europejskiej. W 1969 roku swój początek miał polityczno-etniczny konflikt w Irlandii Północnej, zakończony w 1998 roku podpisaniem porozumienia wielkopiątkowego pomiędzy Irlandią i Wielkiej Brytanią.

22 maja 2015 w wyniku ogólnokrajowego referendum legalizację małżeństw jednopłciowych w Irlandii poparło 62% społeczeństwa. 

W ocenie autora miejsce uzyskało pięć na dziesięć możliwych gwiazdek - 5/10

Gwiazdki, maksymalnie 10, są subiektywną oceną autora, czy warto jechać 
i nie muszą być zgodne z punktacją kategorii przedstawioną w tabeli poniżej.

Irlandia to demokracja parlamentarna. Jej system prawny jest oparty na prawie precedensowym i ustawodawstwie uchwalanym przez parlament zgodnie z konstytucją.

Przepisy Unii Europejskiej mają moc prawną w Irlandii. Konstytucja irlandzka, przyjęta 29 grudnia 1937, opisuje formę rządu oraz definiuje władzę i funkcje Prezydenta, obu izb parlamentu (Oireachtas) oraz rządu. Definiuje także strukturę i władzę sądu oraz opisuje podstawowe prawa obywatelskie. Akt Republiki Irlandii z 1948 zerwał ostatnie formalne związki z Wielką Brytanią. Irlandia odzyskała niepodległość w 1921.

Prezydent jest głową państwa i jest wybierany (wybierana) w wyborach bezpośrednich na kadencję, która trwa 7 lat. Ta sama osoba może być prezydentem tylko dwukrotnie. Bierne prawo wyborcze przysługuje obywatelom Irlandii i Zjednoczonego Królestwa, którzy ukończyli 35 lat.

• Średnia długość życia 76 lat (mężczyźni 73, kobiety 78)
• PKB: 60 208 $ na mieszkańca (nominalnie)

Najważniejszymi portami handlowymi są Dublin i Cork, a morska żegluga handlowa liczy 150 statków. Największym portem morskim jest Dublin, zaś przewozy transatlantyckie obejmują przede wszystkim Cork. Przystanie promowe w Dublinie, Dún Laoghaire oraz Rosslarezapewniają połączenia z głównymi portami Wielkiej Brytanii. Zbudowana w XVIII i XIX w., a następnie modernizowana sieć kanałów służy przede wszystkim do przewozu towarów, lecz ma także znaczenie turystyczne.

Międzynarodowe porty lotnicze w Dublinie, Cork, Knock oraz Shannon są znane także jako strefy wolnocłowe. Irlandia ma 40 lotniskkrajowych i międzynarodowych. Połączenia transatlantyckie obsługiwane są przez Shannon i Knock, zaś europejskie przez Kerry, Cork, Dublin, Galway. W poł. 1990 wszystkie lotniska obsługiwały około 10,5 mln pasażerów. Gwałtowny wzrost liczby podróżujących liniami lotniczymi, w związku z pojawieniem się tzw. „tanich przewoźników”, przede wszystkim Ryanair, wymógł duże inwestycje w infrastrukturę lotniczą. Samo lotnisko w Dublinie, w 2008 roku odprawiło 23.5 miliona pasażerów, a dzięki powstającemu nowemu terminalowi T2 liczba ta, będzie mogła się zwiększyć w przyszłości.

Najbardziej znanym daniem jest gulasz irlandzki z jagnięciny lub baraniny. Mięso dusi się z ziemniakami, cebulą, marchewką, porem i kaszą jęczmienną. Od XIX wieku ziemniaki są podstawą diety Irlandczyków.

W niektórych dyscyplinach, głównie w rugby reprezentacja narodowa gra w pucharze 6 narodów i odnosi w nim sukcesy. Mieszkańcy interesują się przede wszystkim sportami narodowymi: hurlingiem, futbolem gaelickim, rugby, krykietem oraz wyścigami konnymi i wyścigami psów.

Za: Wikipedia

106 punktów(-y) (70%)